Lekomania — czym jest uzależnienie od leków?

Środki farmaceutyczne bywają zbawieniem w wielu schorzeniach i chorobach. Dają ukojenie, leczą i pozwalają powrócić do zdrowia. Niestety czasami zdarza się tak, że to one stają się źródłem choroby, cierpienia i uzależnienia. Zapominamy, że wszystko w nadmiarze szkodzi. Nawet to, co miało być lekarstwem i sposobem na wyzdrowienie. Co ciekawe, Polacy są narodem, który jest w czołówce krajów europejskich pod kątem kupowania i zażywania leków. Brzmi bardzo groźnie, dlatego dowiedzmy się, czym jest lekomania.

Lekomania – co to takiego?

W dzisiejszych czasach tempo życia jest bardzo szybkie. Często pod presją czasu i chęci dążenia do perfekcji. Nie ma tu miejsca na słabości czy ból. Do tego wszystkiego dochodzi depresja, czyli choroba XXIw, którą leczy się silnymi środkami dostępnymi na receptę. Lekomania jest równie niebezpieczna co uzależnienie od innych środków np. alkoholu, narkotyków czy dopalaczy. Osoba cierpiąca na lekomanię nie radzi sobie z odstawieniem medykamentów dokładnie tak samo, jak alkoholik z odstawieniem alkoholu. W tym przypadku także występuje zespół abstynencyjny. Należy pamiętać, że wraz z rozwojem uzależnienia, chory przyjmuje coraz to większe dawki leków, co może prowadzić do zatrucia organizmu, a nawet śmierci.

Leki powodujące uzależnienie

Najchętniej sięgamy po środki przeciwbólowe, ponieważ są dostępne nie tylko w aptekach, ale również w sklepach czy na stacjach benzynowych. Uzależnienie bardzo często występuje także w grupie osób, które przyjmują środki uspokajające. Jakie leki powodują uzależnienie?

– przeciwbólowe,

– nasenne,

– uspokajające,

– hormonalne

-dopingujące i euforyzujące,

-leki z grupy: benzodiazepin, opioidów, barbituranów.

Jak rozpoznać uzależnienie od leków?

Nie jest łatwo rozpoznać lekomanię, ponieważ chory sam ma problem z diagnozą. Często nie przyznaje się do tego i nigdy nie wiadomo, czy zażywana dawka leków jest mu potrzebna, czy może jest kolejną, nadprogramową porcją, którą uzależniony łyka pod wewnętrznym przymusem choroby. Jakie sygnały mogą wskazywać na uzależnienie od leków?

– zwiększanie dawek leków na własną rękę,

– zmiany osobowości,

– przyjmowanie środków farmaceutycznych nawet bez dolegliwości,

– wizyty w gabinetach lekarskich, żeby zdobyć nowe recepty na leki,

– mieszanie kilku medykamentów o podobnym działaniu (np. środków przeciwbólowych, nasennych),

– pojawiający się lęk, kiedy chory widzi, że zapasy leków się wyczerpują,

– występowanie zespołu abstynencyjnego.

Zespół abstynencyjny przy odstawieniu leków

Nagłe odstawienie środków farmaceutycznych objawia się takimi samymi symptomami jak rezygnacja ze spożywania alkoholu, narkotyków czy dopalaczy. Zespół abstynencyjny pojawia się zwykle ok. 10-48 godzin po odstawieniu leków. Zależne jest to od rodzaju przyjmowanego środka i stopnia uzależnienia. Objawy zespołu abstynencyjnego mogą być bardzo silne, dlatego ważne jest profesjonalne i stopniowe odstawianie medykamentów. Do najczęściej występujących objawów należą:

– zmęczenie, ospałość,

– kłopoty ze snem,

– brak apetytu,

– lęk, niepokój, omamy, halucynacje,

– pobudzenie,

– objawy podobne do grypy,

– wahania nastrojów,

– stany depresyjne.

Fizyczne objawy odstawienia środków farmaceutycznych:

– bóle, zawroty głowy,

– drżenie kończyn,

– mimowolne skurcze mięśni,

– wymioty, nudności, biegunka,

– nieostre i/lub podwójne widzenie,

– szum w głowie,

– wrażliwość na światło,

– przyśpieszony puls, wzrost ciśnienia krwi,

– świąd skóry, wysypki.

Leczenie lekomanii

Najlepsze efekty w leczeniu uzależnienia od leków jest w momencie włączenia dwóch elementów, które istotnie wpływają na pożegnanie się z nałogiem. Mowa tu o równoległym wdrożeniu detoksykacji i psychoterapii. Pierwszym krokiem jest przeprowadzenie profesjonalnego detoksu organizmu pod opieką lekarzy. Jest to bardzo trudny czas dla chorego, ponieważ będzie się on zmagał ze skutkami zespołu abstynencyjnego. Nadzór zespołu medycznego pozwoli w pewnym stopniu zniwelować negatywne objawy poprzez stopniowe i kontrolowane odstawianie leków i wdrażanie np. substancji przeciwbólowych czy antydepresyjnych. Następnie prowadzona jest psychoterapia, która pozwoli odnaleźć źródło problemu i nauczy chorego radzić sobie z chęcią zażywania medykamentów. Bardzo ważne jest także wsparcie rodziny i najbliższych w procesie leczenia.