Fentanyl należy do grupy leków opioidowych. Oznacza to, że razem z morfiną, tramadolem oraz kodeiną tworzy jedną, wspólną rodzinę. Rodzina ta działa poprzez oddziaływanie na receptor opioidowy. Fentanyl, podobnie jak morfina, jest stosowany zarówno w leczeniu szpitalnym, jak i domowym w celu leczenia bólu. Warto jednak na samym wstępie zaznaczyć, że fentanyl jest około osiemdziesiąt razy silniejszy od morfiny. Sprawia to, że stosowane dawki fentanylu są znacznie niższe niż w przypadku fentanylu. Czym jest fentanyl? Po co się go stosuje? Czy nadmierne stosowanie fentanylu może szkodzić zdrowiu?

Fentanyl jest także używany w celach rekreacyjnych. Oznacza to, że stosuje się go aby zapomnieć o problemach, otaczającym nas świecie oraz po prostu poczuć się lepiej.

Wielka kariera fentanylu w medycynie

Fentanyl został zsyntetyzowany pod koniec lat pięćdziesiątych, a wprowadzony do lecznictwa w latach 60. Jego główne zalety to szybkie oraz stosunkowo krótkie działanie po podaniu dożylnym. Ponadto fentanyl lepiej niż morfina przenika do mózgu. Fentanyl można stosować nie tylko doustnie oraz dożylnie, ale także poprzez zastosowanie złożonych systemów przezskórnych. Warto również podkreślić, że stosowanie fentanylu w wygodnych plastrach pozwala pacjentom na lepsze leczenie bólu nowotworowego. Pamiętaj jednak, że jeżeli Twój lekarz zapisał Ci plastry z fentanylem, to przed założeniem nowego plastra konieczne jest odklejenie starego plastra. Pozostawienie starego plastra oraz bycie „obklejonym” plastrami podnosi ryzyko rozwinięcia się uzależnienia oraz wystąpienia ostrego zatrucia fentanylem. Niestety nierzadko zdarza się, że producenci narkotyków „wyciągają” fentanyl z plastrów.

Kariera fentanylu na ulicach – czyli jeden z najbardziej uzależniających narkotyków świata

Fentanyl, jak już wspomnieliśmy, jest około 80-100 razy silniejszy od morfiny. Podobnie jak morfina, wpływa na nasz układ nerwowy. Wywołuje senność, spowolnienie oddychania oraz pracy serca. W rzadszych przypadkach pojawiają się nudności, wymioty oraz zaparcia. Fentanyl jest coraz popularniejszym w ostatnich latach narkotykiem, szczególnie w USA. Fentanyl oraz jego analogi stanowią najczęstszą przyczynę śmierci związanej z nadużywaniem narkotyków w Stanach Zjednoczonych. Jego stosowanie wywołuje stan błogości, przyjemne otępienie, senność oraz poczucie spokoju. Fentanyl w celach narkotycznych stosuje się w wielu różnych formach – jest przyjmowany doustnie, dożylnie, wciągany oraz palony. Podobnie jak w przypadku innych narkotyków wraz z używaniem fentanylu rośnie tolerancja na niego. Prowadzi to do stosowania coraz wyższych dawek.

Czym grozi długotrwałe stosowanie fentanylu?

Długotrwałe stosowanie fentanylu ma wiele negatywnych konsekwencji dla naszego zdrowia. Dotknięty jest niemalże każdy układ naszego ciała. Wynika to z z jednej strony ze wszechstronnego występowania receptorów opioidowych, a z drugiej strony z faktu, że uzależnienie od fentanylu negatywnie wpływa naszą dietę, aktywność fizyczną, skłonność do badania się itd. Główne układy człowieka, które dostają po głowie przez stosowanie fentanylu to:

– układ pokarmowy – rozwijają się ciężkie w leczeniu zaparcia. Ponadto opisywano liczne przypadki niedrożności jelit związanej z nadmiernym stosowaniem opioidów.

– układ oddechowy – stosowanie fentanylu wiąże się z podniesionym ryzykiem wystąpienia okresów bezdechu podczas snu hipoksemii oraz retencji dwutlenku węgla,

– układ sercowo-naczyniowy – stosowanie opioidów znacząco podnosi ryzyko zawałów oraz udarów,

– podwyższone ryzyko rozwinięcia się depresji oraz stanów lękowych.

Ostre przedawkowanie fentanylu – co musisz wiedzieć

W przypadku podania zbyt dużej dawki fentanylu – zarówno umyślnej jak i nieumyślnej dochodzi do spowolnienia pracy serca oraz oddychanie. Jeżeli jeden z Twoich bliskich ma problem z opioidami – pamiętaj, że najważniejsze jest jak najszybsze wezwanie pomocy. Oceń, czy u Twojego bliskiego obecna jest akcja serca. Jeżeli nie – przystąp do resuscytacji krążeniowo-oddechowej. Kluczowe jest także prowadzenie sztucznej wentylacji. Jeżeli posiadasz nalokson- zastosuj go zgodnie ze wskazaniami lekarza.